Οι μικροί δημοσιογράφοι

Πολιτισμός

Πολιτισμός -Προαγωγή της πλούσιας κληρονομιάς της Ευρώπης

Η Ευρώπη είναι υπερήφανη για την πολιτιστική της πολυμορφία. Μπορεί η γλώσσα, η λογοτεχνία, το θέατρο, ο χορός, οι εικαστικές τέχνες, η αρχιτεκτονική, η χειροτεχνία, ο κινηματογράφος και οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές να προέρχονται κάθε φορά από μια συγκεκριμένη χώρα ή περιφέρεια, εκπροσωπούν όμως την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να διαφυλάξει και να στηρίξει αυτή την πολυμορφία και να την καταστήσει προσιτή σε άλλους.

ΕπισκόπησηΝομοθεσίαΠερισσότερες πληροφορίεςΟι στόχοι αυτοί διατυπώθηκαν στη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, η οποία αναγνώρισε επίσημα για πρώτη φορά την πολιτιστική διάσταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Όμως οι πρωτοβουλίες στο χώρο του πολιτισμού είχαν αρχίσει νωρίτερα. Για παράδειγμα, το επιτυχημένο πρόγραμμα επιλογής κάθε χρόνο της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης, το οποίο άρχισε το 1985.

Ένας σημαντικός τομέας

Οι κλάδοι πολιτιστικής δραστηριότητας στην ΕΕ - κινηματογράφος και οπτικοακουστικά μέσα, εκδόσεις, μουσική και χειροτεχνία - αποτελούν επίσης σημαντικές πηγές εισοδήματος και απασχόλησης, καθώς απασχολούν περισσότερα από 7 εκατομμύρια άτομα. Η ΕΕ εφαρμόζει προγράμματα στήριξης για ορισμένους πολιτιστικούς κλάδους, ενθαρρύνοντάς τους να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρουν η ενιαία αγορά και οι ψηφιακές τεχνολογίες. Φροντίζει επίσης για τη δημιουργία ενός δυναμικού περιβάλλοντος για τις βιομηχανίες αυτές περιορίζοντας τη γραφειοκρατία, εξασφαλίζοντας ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, στηρίζοντας τα ερευνητικά προγράμματα και ενθαρρύνοντας τη συνεργασία με εταίρους εντός και εκτός της Ένωσης.

Επίσης, η Ένωση συμπεριλαμβάνει την πολιτιστική διάσταση σε πολλές άλλες πολιτικές, όπως στην εκπαίδευση (π.χ. εκμάθηση γλωσσών), την επιστημονική έρευνα, τη στήριξη τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, καθώς και την κοινωνική και περιφερειακή ανάπτυξη.

Η βοήθεια της Ευρώπης

Σο πλαίσιο της περιφερειακής της πολιτικής, η ΕΕ χρηματοδοτεί μουσικά σχολεία, αίθουσες συναυλιών και στούντιο ηχογράφησης. Χρηματοδότησε επίσης την ανακαινιση ιστορικών θεάτρων όπως του Teatro del Liceu στην Βαρκελώνη και της όπερας Fenice στη Βενετία που καταστράφηκαν από πυρκαγιά το 1994 και το 1996 αντίστοιχα.

Στις κατευθυντήριες γραμμές της για το Περιφερειακό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να προωθήσουν την πολιτιστική ανάπτυξη σε φτωχότερες περιφέρειες για να τις βοηθήσουν να επιβεβαιώσουν την ταυτότητά τους, να προσελκύσουν τουρισμό και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας σε τομείς όπως οι υπηρεσίες σε απευθείας σύνδεση (online) και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Η ΕΕ συμβάλλει στην αποκατάσταση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το πρόγραμμα CULTURE (Πολιτισμός)

Ένα από τα σημαντικότερα προγράμματα της ΕΕ, το πρόγραμμα CULTURE, έχει πλέον καθιερωθεί. Με τη σημερινή του μορφή πρόκειται να διαρκέσει από το 2007 έως το 2013 με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Καλύπτει όλες τις μη οπτικοακουστικές πολιτιστικές δραστηριότητες.

Συγκεκριμένα, οι στόχοι του τρέχοντος προγράμματος CULTURE είναι οι εξής:

αύξηση της ευαισθητοποίησης για πολιτιστικά στοιχεία που έχουν σημασία για την Ευρώπη και διατήρηση των στοιχείων αυτών

προώθηση της διακρατικής κινητικότητας των εργαζομένων στον τομέα του πολιτισμού

ενθάρρυνση της διακρατικής κυκλοφορίας των καλλιτεχνικών και πολιτιστικών έργων και προϊόντων

ενθάρρυνση του διαπολιτισμικού διαλόγου.

Πολιτιστικές πρωτεύουσες

Το πρόγραμμα Πολιτιστικές πρωτεύουσες αποσκοπεί στην προβολή της εξαιρετικής πολυμορφίας του ευρωπαϊκού πολιτισμού, με ταυτόχρονη υπενθύμιση της κοινής πηγής από την οποία πηγάζει μεγάλο μέρος αυτού.

Κάθε χρόνο, μία ή δύο πόλεις επιλέγονται ως πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης και με τον τρόπο αυτό λαμβάνουν χρηματοδοτική ενίσχυση από το πρόγραμμα CULTURE. Με την ενίσχυση αυτή χρηματοδοτούνται εκθέσεις και εκδηλώσεις που προβάλλουν την πολιτιστική κληρονομιά της πόλης και της περιφέρειάς της καθώς και ένα ευρύ φάσμα παραστάσεων, συναυλιών και άλλων θεαμάτων, όπου συναντώνται συντελεστές και καλλιτέχνες από ολόκληρη την ΕΕ. Η πείρα δείχνει ότι το πρόγραμμα είχε μακροπρόθεσμα θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη του πολιτισμού και του τουρισμού στις πόλεις που επιλέγονται.

Το πρόγραμμα επρόκειτο αρχικά να λήξει το 2004, αλλά η επιτυχία του ήταν τέτοια, που ανανεώθηκε για άλλα 15 χρόνια. Το 2008 πολιτιστικές πρωτεύουσες είναι το Λίβερπουλ στην Αγγλία και το Στάβανγκερ στη Νορβηγία.

Το 2008, που έχει ανακηρυχθεί έτος διαπολιτισμικού διαλόγου, θα επιδιωχθεί η βελτίωση της επικοινωνίας ατόμων με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές στο χώρο της εκπαίδευσης και της εργασίας καθώς και στο πλαίσιο αθλητικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων αναψυχής.

Το χάρισμα των γλωσσών

Η γλωσσική πολυμορφία αποτελεί τον πολιτιστικό και δημοκρατικό ακρογωνιαίο λίθο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η γλώσσα όχι μόνο ανοίγει μία πόρτα σε άλλους πολιτισμούς, αλλά αυξάνει στην πράξη την ικανότητά μας να επωφελούμαστε από πολιτιστικές επαφές όταν ταξιδεύουμε ή εργαζόμαστε σε άλλες χώρες της Ένωσης. Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η ενθάρρυνση των Ευρωπαίων να μαθαίνουν δύο γλώσσες επιπλέον της μητρικής τους.

Η στήριξη της γλωσσικής πολυμορφίας αποτελεί μια από τις αρχές λειτουργίας της ΕΕ. Με τις διευρύνσεις του 2004 και του 2007, ο αριθμός των επισήμων γλωσσών της Ένωσης αυξήθηκε από 11 σε 23. Η ΕΕ προβλέπει ότι η νομοθεσία της θα είναι διαθέσιμη σε όλες τις γλώσσες και ως εκ τούτου προσιτή για όλους τους πολίτες. Εξασφαλίζει επίσης τη δυνατότητα για κάθε πολίτη της να επικοινωνεί γραπτώς στη γλώσσα του με οποιοδήποτε θεσμικό όργανο ή φορέα της. Κατά τον ίδιο τρόπο, κάθε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όταν λαμβάνει το λόγο, έχει δικαίωμα να εκπροσωπεί τους ψηφοφόρους του στη γλώσσα τους.